اغلب گفته می شود که بهترین عکسها آنهایی هستند که احساسات را بر میانگیزند. اگر این جمله درست باشد، چه چیزی میتونه بیشتر از دیدن خوراکیها آب دهانتان را راه بیندازد. بخصوص که اگر عکس آنها را در یک نموی زیبا ببینید که فقط دوست دارید هرچه سریع تر آن را سفارش دهید و میل کنید. آیا تاکنون به این فکر کرده اید از ظرف خوراک خوشمزه خود عکس بگیرید؟ در ادامه این مطلب با من همراه باشید تا ترفندهایی برای عکاسی از خوراکی ها را با دوربین نیکون به شما آموزش دهم.
آماده سازی صحنه:
تا حالا به این فکر کردید که چطور با وسایلی که دارید یک آتلیه عکاسی از خوراکیها بسازید؟ گاهی این روش ها خیلی ساده هستند اما تاثیر بزرگی در نتیحه کار میگذارند. اولین چیزی که نیاز دارید نور است. نور یکی از اصلی ترین جزء در عکاسی می باشد. و باید آن را کنترل نمود و مقدار نور باید در حد کافی باشد. اما قبل از هر چیزی باید شناختی از واکنش نور داشته باشید.
همواره زمانی که میخواهید از یک سوژه عکسی بگیرید نیاز است تا برای مشخص نمودن بخش هایی از سوژه که تاریک هستند به آن نور بتابانید. این نور میتواند از منبعی چون یک شمع یا یک لامپ یا یک فلاش عکاسی و یا خورشید تامین گردد.
مانند هر نوع دیگر عکاسی، مهم ترین اصل در عکاسی از مواد غذایی نیز نور است. بدون نور، شما هیچ چیزی ندارید. به همین دلیل است که به عکاسی اغلب تحت عنوان «نقاشی با نور» اشاره می شود. شما چه از نور طبیعی استفاده کنید و چه نور مصنوعی، رویکردی که در مورد نورپردازی اتخاذ می کنید، عکس های شما را خواهد ساخت یا خراب خواهد کرد.
اغلب آنچه که عکاسان حرفه ای غذا را از عکاسان تفریحی جدا می کند، درک فیزیک نور و نحوه دستکاری آن برای رسیدن به اثر مورد نظر آنهاست. اگر یک مشتری از شما می خواهد که طوری از محصول آب پرتقال آنها عکس بگیرید که انگار در صبح زود یک روز آفتابی گرفته شده و شما در شهر بارانی لندن زندگی می کنید، باید بدانید چطور آن نور را بازسازی کنید.
آشنایی با تنظیم و درک تعادل رنگ سفیدی یا وایت بالانس در عکاسی دیجیتال نیکون |
هر یک از این منابع نوری تاثیر بسزایی در نتیجه کار ما در لحظه ثبت عکس دارد و هر کدا از این منابع نوری می تواند باعث ایجاد نویز یا تغییر رنگ سوژه گردد. پس با فرض اینکه با تراز سفیدی دوربین خود آشنا هستید به بررسی واکنش نور زمانی که به یک سوژه تابانیده میشود می پردازم.
زمانی که یک نور را از یک منبع به سمت سوژه می تابانید. اگر نور به صورت مستقیم به آن تابانیده شود بخش هایی از آن سوژه در قسمت هایی از تاریکی قرار میگیرد. علاوه بر آن در قسمت هایی که سوژه روشن گردیده است نور بیش از انداز تیز است. ساده تر بگویم میزان انعکاس نور از سطح سوژه آنقدر زیاد است که بخش هایی از آن همچون یک منبع نوری نور را منعکس می نماید.
پس بهتر است کاری کنیم که نور نرم گردیده (شدت آن کمتر و به صورت یکنواخت به سطح سوژه بتابد) و همچنین با منعکس کردن نوری که از منبع تابیده می شود بخش های دیگر سوژه که تاریک هستند را روشن نمائیم. دو راه برای نرم کردن نور داریم.
اولین راه برای نرمتر کردن نور تابانیدن غیر مستقیم نور به سوژه است. و دومین راه استفاده از یک مانع نیمه شفاف در جلوی منبع نور است تا نور عبوری از منبع تا سوژه توسط آن مانع کمتر گردد و به صورت یکنواخت به سوژه برسد. برای درک بهتر به تصویر زیر دقت کنید.
در تصویر بالا همانطور که مشاهده میکنید برای نرم کردن نور از شیوه انعکاس استفاده گردیده است. به گونه ای که ابتدا نور (شماره 1) به دیوار پشت سر (شماره 2) دو گلدان واقع بر روی میز تابانیده شده است. سپس بخشی از نور بر اثر انعکاس از دیوار به گلدانها و بخش دیگر به دو تیکه مقوای سفید در ابعاد 50cm تابیده است.
مقدار نوری که به مقوای اول (شماره 3 در تصویر) رسیده به دلیل زاویه مقابل آن منعکس گردیده و به سطح مقوای (شماره 4) روبروی آن تابیده و بخشی هم به گلدان ها.
همین امر دوباره از مقوای دوم (شماره 4) تکرار گردیده نو دوباره به زاویه دیگری از گلدانها منعکس گردیده است.
این امر باعث گردیده تا به خوبی بخش های تاریک گلدانها روشن و نور موجود به خوبی نرم گردد و دیگر بخش های دیگر گلدان با نور تیز در عکس دیده نشود.
شما می توانید به سادگی با وسایلی چون یک فویل آلومینیومی که مچاله نموده و سپس آن را صاف نموده اید و یا یک برگه کاغذ و یا هر سطح دیگری نور را منعکس کنید. برای این منظور به تصاویر زیر دقت کنید تا به شما ایده دهد.
نکته 1:
همواره نور را چه در محیط بسته همانند اتاق و یا محیط باز چون حیاط باید به شیوه غیر مستقیم به سوژه بتابانید تا نور نرم گردد.
نکته 2:
همواره سطوحی از سوژه که دارای انعکاس هستند خود باعث می گردد تا جلای خاصی به تصویر بدهد پس برای حذف انعکاس آنها از فیلتر پلاریزه استفاده نکند مگر آنکه سطح سوژه شما باعث گردد تا تصاویر عکساس یا محیط پیرامون شما در سطح سوژه دیده شود.
ترکیب بندی:
رکیب بندی تصویر به نوبه خود یک نوع هنر است. جدا از نور، تسلط بر این هنر یکی از سخت ترین جنبه های عکاسی از مواد غذایی است. سال ها طول می کشد تا در ترکیب بندی مهارت کامل پیدا کنید. پرداختن به این مسئله فراتر از محدوده این مقاله است، اما چند نکته وجود دارد که آگاهی از آنها می تواند به شما کمک کند تا ترکیب بندی های خود را بهبود ببخشید.
برای شروع، سادگی آن را حفظ کنید. سوژه اصلی شما با چند المان پشتیبان، مانند یک تکیه گاه (چیزی که غذا روی آن قرار گیرد) و یک تکه پارچه کتانی چهارگوش تمام چیزی است که نیاز دارید. از سه تا پنج المان در ترکیب بندی خود استفاده کنید. استفاده از اعداد فرد در هنگام ترکیب بندی صحنه، تقارن و تعادل بیشتری نسبت به اعداد زوج به آن خواهد بخشید – تعداد زوج می تواند بین المان ها رقابت ایجاد کرده و توجه بیننده را بین آنها تقسیم کند.
در مورد بافت ها در صحنه خود فکر کنید. اضافه کردن بافتی متناسب با وسایل صحنه یا سطوح و پس زمینه های شما، یا حتی مواد پشتیبان مانند ادویه جات و چاشنی ها واقعا می تواند ساده ترین تصاویر مواد غذایی را ارتقاء ببخشد.نکته دیگر این است که سطوح و پس زمینه خود را خنثی نگه دارید. رنگ های روشن از جلوه غذا کاسته و حتی رنگ های ناخواسته بر روی غذا ایجاد می کنند.
زاویه دید مناسب
قبل از شروع عکاسی، بسیار مهم است که در مورد بهترین زاویه برای عکاسی از غذای خود تصمیم بگیرید. انتخاب زاویه درست به سوژه شما بستگی دارد. غذاهایی که چند لایه دارند، مانند برگرها یا پنکیک های روی هم چیده شده، زمانی که در سطح چشم ثبت شوند بهتر به نظر می رسند، در این صورت تمام المان ها می توانند دیده شوند.
از طرف دیگر، غذاهای تخت مانند پیتزا و کوکی ها بهتر است که از بالا یا با زاویه ۹۰ درجه گرفته شوند، چون این زاویه همه چیز را در یک سطح یکنواخت قرار داده و یک المان گرافیکی به سوژه می دهد. این زاویه برای میزهای پر از غذا یا صحنه های دیگری که در آن المان های متعددی وجود دارد عالی است، در غیر این صورت ممکن است در کادر جا نشوند.
یک زاویه محبوب دیگر، چهل و پنج درجه یا نمای سه چهارم است. این زاویه برای بسیاری از موقعیت ها و انواع مختلف غذاها مناسب است. این زاویه برای اکثر فواصل کانونی جواب می دهد و شکل، ارتفاع و بافت سوژه اصلی نمایش داده می شود.
یک زاویه که من به ندرت توصیه می کنم نقطه دید پایین دوربین است، که در آن دوربین کمی رو به بالا نشانه می رود. گاهی اوقات شما این زاویه را در تبلیغات همبرگر می بینید، اما به ندرت برای انواع مختلف سوژه های غذایی مناسب است.
نزدیک تر شوید: نیازی نیست تمام غذا را در کادر قرار دهید. گاهی بهترین عکس ها، کلوزآپ هایی از جزئیات هستند. لایه لایه بودن قسمتی از یک کیک خوشمزه را به بیننده نشان دهید، جزئیات چکاندن سس مخصوص جوجه کباب یا دودی که موقع کباب درست کردن به هوا بلند می شود، کاری کنید دهانشان با دیدن قطعه های نارگیل مخلوط شده با عصاره لیموترش و بستنی کاکائویی آب بیفتد.
به پسزمینه اهمیت دهید
غذا در ناحیه مرکزی عکس قرار می گیرد، اما پسزمینه، محیط اطراف آن را ایجاد می کند. قصد دارید چه حالتی ایجاد کنید؟ یک شام رمانتیک با جام شراب (البته میدانم شما دلستر بهنوش را در آن میریزید) و رومیزی سفید رنگ؟ یا قرار است پسزمینه، یک پیک نیک تابستانی به همراه چند سیخ جوجه کباب روی پتو با یک سبد چوبی باشد؟ یا یک عکس منحصر بفرد از غذا با پسزمینه سفید رنگ بی پایان؟ اگر کمی زمان برای انتخاب جزئیات صرف کنید، صددرصد عکس های بهتری خواهید داشت. از پس زمینه خوب برای روایت یک داستان استفاده کنید.
تزیین غذا:
برای چیدمان مجدد غذا کمی وقت بگذارید تا آن را زیبا جلوه دهید. گاهی آنقدر روی غذای اصلی تمرکز می کنیم که تزیین و زیباسازی آن را فراموش می کنیم. مطمئن شوید هیچ خرده غذایی در اطراف نریخته باشد – این بزرگ ترین خطاست!
اگر قرار است از خوراکی منجمد / گرم عکاسی کنید، این کار را بلافاصله قبل از اینکه آن خوراکی آب / خنک شود انجام دهید. خوب نگاه کنید که تکه های غذا به شکل جذابی روی هم قرار گرفته باشند. فکر کنید دلالان متبحر ملک چطور یک خانه را فوق العاده نشان می دهند؟ شما قرار است این کار را با غذا بکنید.
چاشنی اضافه کنید. من اخیراً روی درست کردن بستنیهای خانگی تمرکز کردم (بستنی یکی از مواردی است که هموراه شما را به عکاسی ترغیب می کند). علاوه بر اینکه چیدمان بستنی کاکائویی موزی را به صورت استوانهی عمودی انجام می دهم، تعدادی مغز بادام را با عسل مخلوط کرد و به اطراف و روی آن اضافه کرد و در آخر هم یک شیرینی دارچینی روی آن قرار میدهم. به جزئیات! جزئیات! جزئیات! توجه داشته باشید.
تنظیمات دوربین:
پس از آماده سازی سوژه باید دوربین را تنظیم نمائید تا به بهترین شکل ممکن و با حداکثر وضوح عکس خود را ثبت نمائید. ابتدا دوربین را ترجیحا بر روی سه پایه قرار دهید. نیکون برای اینکه کار شما ساده گرده به دو شیوه امکان عکاسی از خوراکی ها را برای شما فراهم ساخته است. شیوه تمام خودکار و شیوه دستی.
تنظیمات خودکار:
دوربینهای نیکون معمولا به صورت خودکار میتواند از خوراکی ها عکس بگیرد. همواره توصیه میکنم از لنز نیکون AF-S Nikkor 18-140mm f/3.5-5.6G ED VR یا AF-S NIKKOR 24-120mm f/4G ED VR در عکاسی در مد خودکار استفاده کنید.
برای این منظور در دوربین های D750، D7500، D7200، D7100، D7000، D5600، D5500، D5300 دوربین خود را بر روی وضعیت SCENE قرار داده و سپس توسط پیچ Command Dial دوربین را بر روی مد Food (خوراکی) قرار دهید و در دوربین های D850، D810، D800، D610، D500، D3500، D3400، D3300 می بایستی دوربین را بر روی وضعیت P تنظیم نمائید.
اکنون میتوانید به راحتی عکس خود را ثبت نمائید. توجه داشته باشید در این حالت باید توجه ویژه ای به بحث فوکوس داشته باشد. هنگام عکاسی، شما باید از جایی که شارپ ترین فوکوس باید قرار گیرد نیز آگاه باشید. به طور معمول این قسمت بیشتر به سمت جلوی غذا خواهد بود. علاوه بر این، در مورد این که چه مقدار از آن ناحیه باید در فوکوس باشد فکر کنید. این مسئله f-stop (دیافراگم) انتخابی شما را تحت تاثیر قرار خواهد داد.
هنگامی که عکس خود را گرفتید (ترجیحا با اتصال دوربین به لپ تاپ)، فوکوس خود را در بزرگنمایی ۱۰۰% بررسی کنید. مطمئن شوید که فوکوس همان جایی است که می خواهید و عمق میدان بیش از حد کم نیست.
تنضیمات دستی:
برای آنکه بخواهید به صورت حرفه ای تر با دوربینهای نیکون از خوراکی ها عکاسی کنید می بایستی بر روی تنضیمات قبل از گرفتن عکس کمی کار نمائید. همواره توصیه میکنم در دوربین های قطع سنسور APS-C یا همان DX نیکون از لنز نیکون AF-S Nikkor 18-140mm f/3.5-5.6G ED VR استفاده نمائید اما اگر قصد دارد با لنزهای با دیافراگم باز چون Nikon Nikkor 50mm 1.8G یا با دوربین های قطع سنسور Full-Frame یا FX عکاسی کنید حتما به مسئله عمق میدان در عکس دقت کنید که میخواهید دقیقا حداکثر شارپنس در لنز مورد استفاده بر روی چه دیافراگمی می باشد.
بدین منظور من جدولی از مشخصات لنزهای مختلف تهیه کرده ام که حداکثر شارپنس در دیافراگم های مختلف در آن لنزها را نشان می دهد.
Nikon NIKKOR AF-S 35mm f/1.8G DX |
|||
f5.6 |
D3400 – D3500 – D5300 – D5500 – D5600 |
||
f5.6 |
D7100 – D7200 – D7500 – D500 |
||
Nikon NIKKOR AF-S 35mm f/1.8G ED FX |
|||
f4 |
D5500 – D5600 – D7100 – D7200 – D7500 |
||
f4 |
D500 – D610 – D750 – D800 – D810 – D850 |
||
Nikon NIKKOR AF-S 35mm f/1.4G ED FX |
|||
f2.8 |
D5500 – D5600 – D7100 – D7200 – D7500 |
||
f2.8 |
D500 – D610 – D750 – D800 – D810 – D850 |
||
Nikon NIKKOR AF-S 50mm f/1.8G FX |
|||
f5.6 |
D3400 – D3500 – D5300 – D5500 – D5600 |
||
f5.6 |
D7100 – D7200 – D7500 – D500 |
||
8 |
D610 – D750 – D800 – D810 – D850 |
||
Nikon NIKKOR AF-S 50mm f/1.4G FX |
|||
f5.6 |
تمامی مدلهای FX و DX |
||
Nikon NIKKOR AF-S 85mm f/1.8G FX |
|||
f4 |
D5500 – D5600 – D7200 – D7500 – D500 |
||
f5.6 |
D610 – D750 – D800 – D810 – D850 |
||
Nikon NIKKOR AF-S 85mm f/1.4G FX |
|||
f4 |
تمامی مدلهای FX و DX |
||
Tamron SP 85mm f/1.8 Di VC USD (Model F016) |
|||
f4 |
تمامی مدلهای FX و DX |
||
Sigma 85mm f/1.4 DG HSM A |
|||
f4 |
D5500 – D5600 – D7200 – D7500 – D500 |
||
F2.8 |
D610 – D750 – D800 – D810 – D850 |
||
Nikon AF-S 18-140mm f/3.5-5.6G ED VR DX |
|||
f5.6 |
تمامی فواصل کانونی در تمامی مدلهای نیکون |
||
Nikon AF-P 70-200mm f/4G ED FX |
|||
200mm|f5.6 |
70mm|f5.6 |
تمامی مدلهای FX و DX |
|
Nikon AF-P 70-300mm f/3.5-4.5E ED VR FX |
|||
300mm|f11 |
70mm|f5.6 |
تمامی مدلهای FX و DX |
|
Nikon AF-S 70-300mm f/4.5-5.6G IF ED VR FX |
|||
300mm|f11 |
70mm|f5.6 |
تمامی مدلهای FX و DX |
|
Nikon AF-S NIKKOR 80-400mm f/4.5-5.6G ED VR |
|||
400mm|f8 |
70mm| f8 |
تمامی مدلهای DX |
|
400mm|f8 |
70mm|f5.6 |
D750 - D810 - D850 |
اگر همواره عکاسی را به صورت فایل NEF یا همان RAW انجام میدهید کافیست دوربین را در وضعیت مد A قرار دهید و سپس بسته به میزان عمق میدان (عمق فکوس) که میخواهید در عکس داشته باشید به واسطه تنظیم گشودگی دیافراگم تنظیم کنید. من همیشه از دیافراگم 5.6 یا 8 استفاده میکنم تا یک وضوح نسبی خوب در کل سطح تصویر داشته باشم.
اکنون حساسیت سنسور دوربین را خود را بسته به میزان جزئیاتی که میخواهید در عکس داشته باشید تنظیم کنید. اگر جزئیات دقیق می خواهید از ISO 200 و ISO 320 استفاده نمائید اما اگر میخواهید به کیفیت اهمیت دهید تا جزئیات بیشتر از ISO 50 یا ISO 100 استفاده نمائید.
و سپس دکمه شاتر را فشار دهید. اما اگر قصد دارد تصاویر را به صورت JPEG گرفته و در همان محل عکاسی به مشتری خود تحویل دهید پس مراحل زیر را انجام دهید.
ابتدا باید کاری کنید که دوربین به رنگ های درون تصویر بهای بیشتری بدهد و تصاویر گرفته شده همواره با اشباع رنگ بیشتر و با شارپ خوب و بسیار واضح باشند. برای این منظور بایستی از طریق ورود به منوی دوربین تنظیمات زیر را اعمال نمائید. یکی از قابلیتهای خوب دوربینهای شرکت نیکون توانایی تغییر میزان شارپنس، وضوح، کنتراست، روشنایی، اشباع و رنگ قبل از گرفتن عکس و یا فیلم میباشد. این قابلیت از قسمت Photo Shooting و Movie Shooting واقع در Menu دوربین در دسترس است.
شما با ایجاد یا ویرایش پروفایلهای تصویری چون Standard، Neutral، Vivid، Monochrom، Portrait، Landscape و Flat در Manage Picture Control میتوانید تنظیمات مربوط به هر یک از قسمتهای شارپنس، وضوح، کنتراست، روشنایی، اشباع و رنگ را تعیین و سپس از طریق گزینه Set Picture Control هنگام ثبت یک تصویر و یا فیلمبرداری تنظیمات اعمال شده در پروفایلهای مد نظر خود را فراخوانی و بر روی عکس یا فیلم خود اعمال نمائید.
دوربین ابتدا یک فایل RAW ایجاد نموده و سپس تنظیمات تعیین شده بر اساس پروفایل انتخاب شده را اعمال و فایل خروجی را به صورت یک فایل JPEG بر روی کارت حافظه دوربین زخیره مینماید.
برای این منظور ابتدا با فشار دادن دکمه Menu و ورود به بخش Photo Shooting Menu گزینه Manage Picture Control را انتخاب نمائید. سپس با انتخاب گزینه Save/edit وارد بخش Choose Picture Control گردید و یکی از پروفایلهای مد نظر خود را انتخاب کنید. اکنون با باز شدن تنضیمات پروفایل مربوطه میزان Sharpening را به اندازه دلخواه خود افزایش دهید. (شما میتوانید در این مرحله میزان تنظیمات هر یک از گزینههای Clarity، Contrast، Brightness، Saturation و Hue را به میزان دلخواه تنظیم نمائید{جهت آشنایی بیشتر به فصل یازدهم مراجعه نمائید}).
با فشردن دکمه OK تغییر ایجاد شده را ثبت و یا با انتخاب یکی از گزینههای Unused و فشردن کلید جهت نمای سمت راست وارد بخش تعیین نام (Rename) گردیده و به واسطه انتخاب حروف و اعداد و فشردن دکمه OK یک نام جهت پروفایل جدید تعیین و با فشردن دکمه Zomm عمل ثبت نهایی پروفایل را تائید و زخیره نمائید. توجه داشته باشید در هر مدل از دوربینهای نیکون ممکن است روند تائید و یا وارد نمودن نام برای پروفایل جدید با دکمههای دیگری بجای دکمه OK و Zoom صورت پذیرد.
پس از عکاسی:
به خاطر توجهی که به نورپردازی داشته اید، در این مرحله کار زیادی برای انجام دادن ندارید. بر روی عکس نهایی که در ادامه آمده است، من از هیچ چیز به جز کراپ (بریدن)، کمی باز شارپ کردن، اشباع رنگ بیشتر و کمی تنظیم افزایش کنتراست و استفاده از ابزار dodge و burn با استفاده از تکنیک لایه ماسک منحنی (curves layer mask)،. استفاده نکرده ام.
متدهای dodge یا burn کاملا ساده هستند. تمام کاری که باید انجام دهید این است که دو لایه منحنی (curve) ایجاد کنید، یکی برای dodge (روشن سازی) و دیگری برای burn (تاریک سازی). در ادامه می بینید که در این مرحله لایه های من چگونه هستند.
روی لایه های منحنی ایجاد شده این ماسک ها را گذاشتم، اولی ماسک burn و دومی ماسک dodge است.
منبع: دنیای عکاسی با استودیو گلامور