آشنایی با تاریخچه دوربین عکّاسی - بخش سوم عصر عکّاسی دیجیتال

موقعیت:

دنیای عکاسی با استودیو گلامور

مقالات آموزشی

تاریخچه عکاسی

نخستین دوربین دیجیتال

در سال 1975 میلادی برابر با 1354 هجری شمسی، مهندسان شرکت کداک نخستین دوربین رقومی قابل ‌حمل را با وزن 4 کیلوگرم و ارتفاع 22 سانتی‌متر ساختند که تصویری با کیفیت 10 هزار پیکسل را روی نوار کاست ذخیره می‌کرد!

این دوربین که به دست استیو ساسون و همکارانش در شرکت کداک ساخته شد، در زمان خودش شاهکاری از فنّاوری دیجیتال به شمار می‌رفت. عدسی این دوربین همان عدسی دوربین فیلمبرداری سوپر 8 بود که در آن روزگار متداول بود و حسگر دیجیتال آن، یک تراشه CCD سیاه ‌و سفید بود که تصاویر را با کیفیت 10 هزار پیکسل (معادل 1,0 مگاپیکسل) ایجاد می‌کرد و مدارهای الکترونی، کدهای دیجیتالی آن را روی نوار کاسِت ذخیره می‌کردند. منبع نیروی این دوربین هم 16 باتری نیکِل‌کادمیوم بود. هرچند ثبت هر تصویر روی نوار 23 ثانیه طول می‌کشید امّا سخت‌ترین کار، مشاهده تصاویر بود که به کمک ابزاری عجیب‌ و غریب و متصل به نمایشگر تلویزیون انجام می‌شد. برای نمایش عکس‌ها، دوربین به کامپیوتر و یک خواننده نوار کاست متصل می‌شد. نمایش هر عکس، ۲۳ ثانیه، زمان نیاز داشت. البتّه این ابزار در آن روزگار بسیار پیشرفته‌تر از فنّاوری زمان خود بود و بیش از 2 دهه طول کشید تا دوربین‌های دیجیتال روانه بازارهای جهانی شد.

تا اینکه در سال 1991 میلادی با تولید اوّلین دوربین عکّاسی دیجیتال توسّط کمپانی کداک که قابلیت استفاده توسّط عکّاسان حرفه‌ای را دارا بود، به سرعت عکّاسی دیجیتال گسترش یافت و در اندک زمانی از نظر کیفی و کمی جایگزین اصلی عکّاسی آنالوگ در سطح جهان گردید.

امّا اوّلین دوربین عکّاسی کاملاً دیجیتال به معنای امروزی در سال 1998 توسّط شرکت فوجی‌فیلم ساخته شد. این دوربین که FUJIX DS-1P نام داشت، اوّلین دوربینی بود که اطلاعات خود را در یک کارت حافظه نیمه‌رسانا ذخیره می‌کرد که در عصر خود پدیده‌ای انقلابی محسوب می‌شد. این دوربین به کمک یک سنسور تصویر CCD با کیفیت 400 کیلوپیکسلی عکس می‌گرفت. شهرت این دوربین نه به خاطر نحوه عکس گرفتن، بلکه به علّت روش ذخیره‌سازی آن‌ بود. قبل از این دوربین، دوربین‌های دیجیتالی تصاویر خود را بر ماده‌ای مغناطیسی که فلاپی ویدئو نامیده می‌شد ذخیره می‌کردند (دوربین‌های آنالوگ و نه دیجیتال). فوجی توضیح می‌دهد که فلاپی‌های ویدئو ارزان قیمت بودند، امّا گنجایش اطلاعات در آنها بسیار کم بود. با چرخش اشتباه ممکن بود کیفیت تصویر از بین برود. متأسفانه در آن دوران حافظه‌های نیمه‌رسانا بسیار گران قیمت بودند و هیچ کس حاضر به ساخت دوربینی که از این حافظه استفاده کند نبود تا اینکه DS-1P ساخته شد. مطمئناً این فنّاوری در آن زمان از اهمّیت ویژه‌ای برخوردار بود و در مقایسۀ با فنّاوری‌ای که امروز در اختیار داریم بسیار قدیمی به نظر می‌رسد. کارت حافظه دوربین که توسّط توشیبا تولید شده بود 2 مگابایت گنجایش داشته، از نوع SRAM بوده و در مجموع نمی‌توانست بیش از 5 یا 10 عکس را در خود ذخیره کند. این کارت حافظه به نوعی هارد درایو 75/3 مگابایتی IBM در دهه 50 را یادآور می‌شود که باید آن را به کمک لیفتراک جابه‌جا می‌کردند. داستان در اینجا به پایان می‌رسد. دوربین DS-1P یک نمونه اوّلیه بود و هیچ‌گاه به مرحلۀ تولید انبوه نرسید.

نیکون در سال 1991 اوّلین دوربین‌های تک‌لنزی بازتابی دیجیتال (DSLR) را که در ناسا و شاتل‌های فضایی بکار رفته بود را معرّفی نمود. پس از آغاز همکاری با شرکت کداک در دهه ۹۰ میلادی به تولید دوربین‌های دیجیتال بر پایه بدنه‌های دوربین‌های فیلمی خود پرداخت و نهایتاً در سال ۱۹۹۹ اوّلین دوربین دیجیتال که برند نیکون را بر خود داشت با نام D1 به بازار عرضه کرد. با اینکه اندازه سنسور بکار رفته در این دوربین تنها 3/2 فیلم ۳۵ میلی‌متری بود (بعدها DX نامیده شد) ولی قیمت نسبتاً مناسب و کیفیت قابل قبول آن باعث شد که جایگزین مناسبی برای دوربین‌های فیلمی ِ عکّاسان خبری و ورزشی باشد.

در طول سال‌های پس از ۲۰۰۰ میلادی و تا سال ۲۰۰۷ که نیکون اوّلین دوربین دیجیتال خود که از سنسور هم اندازه ۳۵ میلی‌متری را معرّفی کرد، بازار دوربین‌های دیجیتال حرفه‌ای (DSLR) در اختیار کانُن بود. فروش نیکون رو به کاهش گذاشت و از لحاظ فروشِ لنز و دوربین در جایگاه دوم قرار گرفت.

در سال ۲۰۰۵ و با تغییر مدیریّت، نیکون کار بر روی دوربین‌های Full frame را آغاز کرد و در اواخر ۲۰۰۷ دوربین نیکون D3 را با سنسور ۳۵ میلی‌متری به بازار عرضه کرد. فقط پس از چند ماه نیکون D700 معرّفی شد و نیکون کم کم اعتبار و سهم بازار از دست رفته را بدست آورد. این موفّقیت‌ها مدیون دوربین‌هایی با سرعت بالا، کارایی خوب در نور پایین و راحتی استفاده بود. همچنین دوربین نیکون D90 اوّلین دوربین دیجیتال تک‌لنزی بازتابی بود که توانایی فیلمبرداری را داشت. پس از آن قابلیت فیلمبرداری به دوربین‌های دیجیتال تک‌لنزی بازتابی در تمام مُدل‌های دوربین عکّاسی دیجیتال شرکت‌های تولید کننده دوربین عکّاسی اضافه شده‌است.

بر اساس انتشار گزارش بررسی‌های فنّی در آزمایشگاه تخصصی دو شرکت dxomark و image-resource و نتایج حاصل از تست‌های صورت گرفته توسّط هشت وب‌گاه digitalcameraworld، dpreview، dslrbodies، kenrockwell، photographyblog، photographylife، techradar و trustedreviews به ترتیب شرکت‌های نیکون با معرّفی دوربین‌ D850، Z7 و D6 جایگاه نخست؛ سونی با معرّفی دوربین Alpha 7 R III جایگاه دوم؛  فوجی‌فیلم با ارائه دوربین GFX 100 و X-T3 جایگاه سوم و در نهایت کانُن با دوربین‌ 5D Mark IV و M6 II در جایگاه چهارم برترین تولید کننده دوربین‌های عکّاسی دیجیتال تا ابتدای سال 2020 میلادی معرّفی گردیده‌اند.

آشنایی با تاریخچه دوربین عکّاسی - بخش اوّل عصر عکّاسی آنالوگ

آشنایی با تاریخچه دوربین عکّاسی - بخش دوّم عصر عکّاسی آنالوگ

آشنایی با تاریخچه دوربین عکّاسی - بخش سوم عصر عکّاسی دیجیتال

مروری خلاصه بر تاریخچه عکّاسی