آموزش استفاده از رینگ معکوس در دوربین های نیکون و آشنای با تجهیزات عکاسی ماکرو

یکی از جذاب‌ترین شاخه‌های عکاسی، عکاسی ماکرو است. هنگامی‌که اسم عکاسی ماکرو به گوشمان می‌خورد در ابتدا تجهیزات گران‌قیمت در نظرمان می‌آید. امروزه اکثر دوربین‌‌های کامپکت، دوربین‌های bridge و DSLRها از مد ماکرو برخوردار هستند.در این روش که برای عکاسی از اجسام کوچک یا ثبت دقیق جزئیات استفاده می‌شود، لنزهایی با بزرگ‌نمایی 1:1 مورد استفاده قرار می‌گیرند. به‌این‌ترتیب می‌توانید جزئیاتی فوق‌العاده را ثبت و مشاهده کنید. برای این‌که بتوانید با دوربین DSLR خود عکس‌های ماکرو ثبت کنید نیاز به لنزهای ماکرو خواهید داشت اما مشکل این است که این‌گونه لنزها اغلب گران‌قیمت هستند و معمولاً وزن زیادی هم دارند. یکی از ارزان ترین و ساده ترین روشها استفاده از رینگ معکوس یا همان Reverse Ring است البته تجهیزات و لوازم دیگری هم وجود دارد که نسبتا گرانتر از رینگ معکوس هستند. در ادامه این مطلب به آموزش عکاسی ماکرو خواهیم پرداخت.

عکاسی به سبک ماکرو یا ماکرو گرافی یکی از محبوب ترین سبک‌های عکاسی در جهان محسوب می‌شود. این ژانر یا این سبک به دلیل تنوع زیاد و احتیاج نداشتن به استدیو یا لوازم خیلی خاص و همینطور در دسترس بودن سوژه‌ها یکی از جذاب ترین‌های عکاسی به شمار می‌آید!

فرض کنید وارد مرتعی سر سبز در فصل بهار شدید که شبنم روی چمن‌های آن نشسته یا روی برگی حشره‌ای وجود دارد! کمی‌جلوتر می‌روید و برکه ای پر آب نظر شما را به خود جلب می‌کند که انواع موجودات ریز تا درشت در آن چشم انداز زیبایی درست کرده اند!
تمام این سوژه‌ها می‌تواند قسمت به قسمت, سانت به سانت مرتع سوژه‌های زیبایی شود که شما آفریده شدید تا از آنها عکس بگیرید. حال که کمی‌با عکاسی ماکرو آشنا شدید شما را دعوت میکنم به نکاتی که از تجربیات خودم از ماکرو به دست آوردم توجه کنید!
امیدوارم تجربیات من لذت عکاسی ماکرو برای شما را چند برابر کند. و شما را بر این دارد تا نمونه عکس‌های خود را برای من ارسال کنید.

ولی قبل از شروع توضیحاتم معمولا عکاسان ماکرو گرافی با چالش‌های زیادی روبرو میشوند مخصوصا در این بین عکاسان مبتدی یا آماتور در معرض این چالش‌ها هستند!

من سعی میکنم تمامی‌سوالاتی که شاید در ذهن شما باشه یا به وجود بیاد را زود تر و در این مقاله برای شما توضیح بدهم.

اجازه بدید اسم این چالش‌هارا بگذارم نکته! پس با من باشید با نکته‌های عکاسی در ماکرو گرافی را فرا بگیرید.

تجهیزات عکاسی ماکرو بسیار گران‌قیمت و هم‌چنین سنگین هستند. لنزهای ماکرو زیادی در بازار وجود دارند که کیفیت بسیار خوبی نیز دارند، مانند لنز Nikon Micro AF-S dx 85mm f3.5G ,Nikon Micro AF-S dx 40mm f2.8G برای دوربین‌های کراپی چون D5300, D5500, D5600 و D7100, D7200, D7500و یا برای دوربین های فول فریمی چون D750, D810, D850 لنزهای Nikon Micro AF 60mm f2.8D, Nikon Micro AF-S 60mm f2.8G یا گران ترین‌های آن Nikon Micro AF-S 105mm f2.8G VR IF-ED, Nikon Micro AF 200mm f4.0D IF-ED f2.8 این لنزها نمونه‌ای از لنزهای خوب ماکرو شرکت نیکون هستند که همزمان با عکاسی ماکرو گرافی شما را قادر می سازند تا از آنها برای عکاسی پرتره هم استفاده کنید..

این لنزها در کنار کیفیت بسیار بالای خود، سنگین و قیمتی هستند و ممکن است شما برای هر موقعیتی نتوانید از آن‌ها استفاده کنید، در چنین شرایطی بهترین و ارزان‌ترین راه استفاده از رینگ معکوس است. البته یک پله بهتر از رینگ معکوس اکستنشن تیوب‌های هستند که قیمتی معادل 10 برابر رینگ معکوس دارند. به طور معمول قیمت یک رینگ معکوس بین 10 تا 25 هزار تومان است اما اکستنشن تیوب (extension tube) قیمتی حدودا بین 150 الی 300 هزار تومان بسته به دارا بودن سیستم فوکوس دستی با خودکار دارند.

اگر فکر می‌کنید که این روش و استفاده از رینگ معکوس برای عکاسی ماکرو مناسب نیست و عکس‌هایی باکیفیت خوب ثبت نمی‌شود کافی است به‌عکس های زیر نگاه کنید که با رینگ معکوس گرفته‌شده‌اند.

رینگ معکوس نیکون (Nikon Reverse Ring) چیست؟

رینگ معکوس سک قطعه فلزی باریک است که وضیفه دارد تا جهت اتصال لنز به دوربین را تغییر دهید به عبارت دیگر رینگ معکوس بر روی قسمتی که فیلتر های عکاسی بر روی لنز نصب می گردد قرار گرفته و لنز به صورت برعکس حالت اولیه خود به بدنه دوربین متصل میگردد. تکنیک عکاسی با رینگ معکوس بسیار آسان است و این نکته را به یاد داشته باشید که بیشترین مقدار بزرگنمایی ممکن توسط رینگ معکوس صورت می پذیرد و لنزهای ماکرو هم قادر نیستند چنین حجمی از بزرگنمایی را ایجاد کنند. در تصاویر زیر نحوه اتصال لنز Nokin AF 35mm f1.2D DX به یک رینگ معکوس و اتصال آن به بدنه دوربین Nikon D7200 نشان داده‌شده است:

برای عکاسی با تکنیک لنز معکوس شما به ۳ وسیله نیاز دارید: دوربین، لنز فیکس با فوکوس دستی، رینگ معکوس و در تمام شرایط می بایستی در حالت دستی یا همان مد M اقدام به عکاسی کنید..

بهترین لنزها برای روش عکاسی لنزهای فیکس 35 میلی‌متری و 50 میلی‌متری سری D شرکت نیکون هستند. هرچه لنز شما واید تر باشد شما در این روش به‌ وضوح بیشتری می‌رسید. من پیشنهاد میکنم ابتدا از لنز Nikon AF-S 18-140mm f3.5-5.6G ED VR برای عکاسی ماکرو ابتدا استفاده کنید. هرچند که این لنز در مقابل لنز های فیکس (ثابت) بزرگتر و سنگین تر است و کار کردن با آن به دلیل وزن بالا دشوار تر است اما این امکان را به شما می دهد تا تغییرات عمل بزرگنمایی را هم در عکاسی داشته باشید. وقتی شما لنز را با رینگ معکوس به دوربین خود متصل می‌کنید، هرگونه ارتباط الکترونیکی میان لنز و بدنه دوربین قطع می‌شود و شما قادر به استفاده از فوکوس اتوماتیک و تغییر دیافراگم از منو دوربین نیستید. بسیاری از لنزها حالت فوکوس دستی ندارند پس شما در انتخاب لنز باید بسیار دقت کنید. خبر خوش این است که به دلیل اینکه عمل تنظیم دریچه دیافراگم تر تمامی لنزهای شرکت نیکون به صورت میکانیکی صورت می گیرد. در نتیجه شما قادر هستید تا به راحتی درچه دیافراگم را با دست تنظیم کنید. به تصویر زید دقت کنید.

رینگ معکوس بر روی قسمت جلوی دوربین شما سوار می‌شود و قطر دهانه هر لنز با لنز دیگر متفاوت است. در انتخاب رینگ معکوس باید به این نکته دقت کنید که هر لنزی رینگ معکوس متناسب با خود را دارد. مثلا برای لنز Nikon 50mm f1.8G باید از رینگ معکوس با دهانه 58mm و برای لنز Nikon 50mm f1.8D رینگ معکوس 52mm و برای لنز Nikon 18-140mm f3.5-5.6G رینگ معکوس 67mm خریداری کنید. تکنیک رینگ معکوس تکنیک بسیار جالب و ارزانی است ولی فراموش نکنید که برای رسیدن به نتیجه قابل‌قبول در این تکنیک باید بسیار تمرین کنید و عکس‌های زیادی بگیرید.

تغییر دیافراگم به‌صورت دستی:

در این تکنیک ما نمی‌توانیم از دوربین دیافراگم را تغییر دهیم و باید با انگشت خود اهرم تنظیم دیافراگم را بر روی لنز نگه داشته و دیافراگم را باز و بسته کنیم. در این روش از عکاسی ما باید به سوژه خود بسیار نزدیک شویم و تنها چند سانتی متر با سوژه فاصله خواهیم داشت. اما لنزهای کانن فاقد چنین اهرمی هستند، ولی می‌توانید از روش دیگری برای تنظیم دیافراگم استفاده کنید. لنز را در جهت صحیح بر روی دوربین نصب کنید، دوربین را در حالت مد M قرار داده و سپس دیافراگم موردنظر را تنظیم نمایید. سپس دکمه‌ی DoF preview را نگه دارید و هم‌زمان که دوربین روشن است لنز را از دوربین جدا کنید. به‌این‌ترتیب لنز بر روی همان دیافراگمی که تنظیم کرده بودید باقی می‌ماند. دقت نمایید عکاسی با رینگ معکوس در برند کنون به دلیل روشن بودن دوربین و همزمان به علت باز کردن لنز خطر آسیب به مدارات الکترونیکی دوربین و لنز افزایش می یابد به همین دلیل پیشنهاد میگردد در برند کنون از اکستنشن تیوب ها استفاده شود.

نکته: هرچقدر میزان دریچه دیافراگم را بسته تر کنید یعنی گشودگی دیافراگم به عدد f22 نزدیکتر گردد کل تصویر شما دارای وضوح است و هرچقدر گشودگی دیافراگم بازتر شود یعنی به عدد f1.4 برسید تنها مرکز تصویر واضح است. از این رو می توانید در خلق آثار هنری و جذابتر استفاده نمائید.

نزدیک شدن به سوژه

نکته بسیار مهم در تکنیک لنز معکوس این است که چگونه به سوژه خود نزدیک شویم. مثلاً اگر شما با لنز 140-18 میلی‌متری عکاسی کنید در فاصله‌ای تقریبا نزدیک می‌توان عکاسی کرد و وضوح عکس خوبی داشت. در مورد بعضی لنزها نیز باید بسیار به سوژه نزدیک شد و عکاسی کرد، این مسئله و این فاصله را فاصله کانونی لنز تعیین می‌کند. که در لنز نیکون 140-18 هرچقدر لنز در حالت زوم (به فاصله کانونی 140 نزدیکتر) باشد بزرگنمایی کمتر و هر چقدر لنز به فاصله 18 میلیمتری نزدیکتر باشد عمل بزرگنمایی بیشتر است.

بله درست متوجه شدید. زمانی که لنز نیکون 140-18 در عکاسی ماکرو با رینگ معکوس استفاده میکنید. عمل بزرگنمایی سوژه برعکس حالت عادی صورت می گیرد و حداقل بزرگنمایی در فاصله کانونی 140 میلیمتری و حداکثر بزرگنمایی در فاصله 18 میلیمتری صورت می گیرد. فراموش نکنید که این تکنیک فقط برای عکاسی از حشرات نیست شما می‌توانید با این تکنیک از هر جسمی می‌توان عکس ماکرو تهیه کرد.

فوکوس

در حالت معمولی ما برای فوکوس کردن یا از فوکوس دستی استفاده می‌کنیم یا از حالت فوکوس اتوماتک. در تکنیک لنز معکوس به‌طورمعمول نمی‌توان از تکنیک فوکوس اتوماتیک استفاده کرد زیرا گفتیم که هنگامی‌که لنز به‌صورت معکوس بر روی دوربین قرار می‌گیرد هرگونه ارتباط الکترونیکی میان لنز و بدنه قطع می‌شود. بهترین روش برای رسیدن به بهترین نقطه فوکوس در این تکنیک این است که ابتدا لنز را در حداکثر فاصله کانونی خود مثلا 140mm قرار داده و سپس دوربین را جلو و عقب کنیم و بهترین نقطه فوکوس را پیدا کنیم. این عقب و جلو کردن دوربین تنها چند صدم میلی‌متر است و حرکت آن‌چنانی نیست ولی همین حرکت میکرو و کوچک باعث می‌شود نقطه فوکوس ما پیدا شود. باید دقت کنید که فشردن دکمه شاتر و حرکت کوچکی که در زمان فشردن دکمه شاتر در سطح دوربین ایجاد می‌شود باعث تغییر و به هم خوردن نقطه فوکوس نشود. پیشنهاد من به شما برای عکاسی از سوژه های ثابت این است که همیشه از سه پایه جهت عکاسی در این روش استفاده نمائید.

نوردهی

در عکاسی ماکرو نورپردازی همیشه نکته مهم و بحث‌برانگیزی بوده است. هنگامی‌که شما به سوژه خود نزدیک می‌شوید درواقع مقدار زیادی از نور ورودی به درون لنز کم می‌شود و برای جبران این نور باید از یک چراغ قوه یا فلاش استفاده کنید. فلاش‌های اسپید لایت و فلاش‌های اکسترنال که بسیار سنگین هستند و شاید کنترل آن‌ها برای هر فردی آسان نباشد. بهترین گزینه در این ژانر عکاسی استفاده از یک چراغ قوه کوچک جیبی یا فلاش و خود دوربین است. شاید شما پیش خود بگویید که چراغ قوه یا فلاش دوربین آن‌قدر قوی نیست تا از آن برای عکاسی ماکرو استفاده کرد ولی چون فاصله میان شما و سوژه‌تان کم است این فلاش به‌خوبی تمام فضا را برای شما روشن می‌سازد و عکسی بسیار خوب نتیجه کار شما است. بعضی از عکاسان اظهار دارند که فلاش دوربین در هنگام عکاسی با لنز معکوس با لنز 35 میلی‌متری بسیار خوب عمل می‌کند ولی همین شرایط با لنز 50 میلی‌متری به‌خوبی لنز 35 میلی‌متری عمل نمی‌کند و عکس به‌خوبی روشن نمی‌شود شاید تغییر فاصله کانونی لنز بر این فاکتور تأثیر می‌گذارد. همچنین به یاد داشته باشید در عکاسی با تکنیک رینگ معکوس همواره باید جهت جبران کمبود نور حساسیت سنسور(ISO) را حداقل 1600 و سرعت شاتر را 50 قرار دهید.

عکاسی روی دست و سه‌پایه:

در این سبک از عکاسی سه‌پایه می‌تواند کمی دست‌وپا گیر باشد، مخصوصاً در عکاسی از حشرات ممکن است سوژه سریع پرواز کند و برود. در عکاسی با تکنیک لنز معکوس می‌توان بدون استفاده از سه‌پایه نیز عکس‌هایی با وضوح بسیار بالا گرفت زیرا هم دوربین به سوژه بسیار نزدیک است و هم از فلاش استفاده می‌شود، یعنی عکس نور کافی را می‌گیرد و برای جبران نور نیاز نیست که سرعت شاتر را پایین برد و لنز معمولاً لتز سبکی است و حمل و کنترل آن زیاد سخت نیست.

این اطلاعات تنها بخش کوچکی از نکات قابل‌ توجه در عکاسی با لنز معکوس بود. بی‌شک نکات و مسائل زیادی در این تکنیک عکاسی وجود دارد و هر عکاسی بر اساس شیوه عکاسی خود به این نکات دست پیدا می‌کند. اشیا زیادی در اطراف شما وجود دارند که برای عکاسی ماکرو مناسب هستند، نیازی به رفتن به طبیعت و پیدا کردن حشرات نیست، از اشیا دوروبر خود شروع کنید.

عکاسی کلوزآپ و ماکرو به شکل‌های مختلفی علاوه بر رینگ معکوس وجود دارد همانند لنز ماکرو و اکستنشن تیوب. در ادامه قصد دارم چندی از این متدهای عکاسی ماکرو را با شما به اشتراک بگذارم.

استفاده از لنز مخصوص عکاسی ماکرو

لنز‌های مخصوص عکاسی ماکرو قیمتی بین چند صد تا هزاران پوند دارند. طول لنزهای ماکرو نیز متفاوت است، بنابراین پیش از ثبت عکس باید سوژه مورد نظرتان را مشخص نمایید. با فاصله‌ی کانونی بزرگتر آن شما قادر خواهید بود تا بر فاصله‌ی دورتری فوکوس نمایید بنابراین اگر قصد دارید که از حشره‌ای عکس بگیرید باید از لنزهای بلندتری (Long) استفاده کنید.

لنزهای ماکرو از چیزی به نام فوکوس میدان مسطح (flat-field focus) برخوردارند. با یک لنز معمولی میان سوژه شارپ شده ولی لبه‌های آن کمتر اینطور می‌شوند. با لنزهای flat-field همه جای سوژه ،از نقطه کانونی گرفته تا لبه‌ها به صورتی واضح و شارپ ثبت می‌شوند که در عکاسی ماکرو نسبت به لنزهای معمولی، این یک به حساب می آید.

لنزهای ماکرو معمولا خیلی سریع هستند (به خاطر محدوده دیافراگم بزرگشان) که این موضوع خیلی عالی است، چون در این نوع عکاسی وقتی که به سوژه نزدیک می‌شوید به نور زیادی نیاز دارید. به این صورت عمق میدان بسیار کمی تشکیل می‌شود و به این صورت فوکوس کمتری خواهید داشت.

حتما لنز ماکرویی را خریداری کنید تا با دوربین DSLRتان سازگاری داشته باشد. برخی از لنزها برای حسگرهای کوچکتری هستند. برخی از لنزها از موتور داخلی برخوردار نیستند بنابراین اگر دوربین شما موتور نداشته باشد قادر به اتوفوکوس نخواهید بود. از این رو من برای انجام عکاسی کلوزآپ همیشه از فوکوس دستی استفاده می‌کنم چون معمولا اتوفوکوس در وضعیت‌های کم نور یا عمق میدان پایین سرعت و دقت کمی دارد.

اکستنشن تیوب (Extension Tube)

اکستنشن تیوب یکی از روشهای جالب عکاسی ماکرو بدون نیاز به لنزهای مخصوص این کار می‌باشد. شما می‌توانید اندازه‌ها و جنس‌های مختلف آن را خریداری کنید. من از یک اکستنش تیوب MEIKE مانند این استفاده می‌کنم:

قیمت آنها چیزی حدود ۹۹پوند بوده ولی شما می‌توانید مدلهای ارزان تری را نیز خریداری کنید. همچنین توجه داشته باشید که برخی از این اکستنش تیوب ها از صفحه‌ فلزی برخوردار نیستند بنابراین با دوربین ارتباط برقرار نکرده و شما قادر به اتوفوکوس نخواهید بود. شما می‌توانید ترکیبی از سایزهای مختلف را استفاده کنید:

اکستنشن تیوبها بین لنز و بدنه‌ی دوربین وصل می‌شوند و حد فاصلی را ایجاد کرده و یک لنز معمولی را به لنزی با قابلیت عکاسی کلوزآپ تبدیل می‌کنند. به نظر من این اکستنش تیوب عملکرد خیلی خوبی با لنز 140میلیمتری و محدوده دیافراگم f/3.5 دارد ولی من آنها را در یک تله فوتو و با لنز ماکرو نیز امتحان کردم و عکسهای بسیار خوبی را ثبت نمودم.

یکی از معایب اکستنشن تیوب ها فقدان نور است. که البته علت این امر می‌تواند کوچک بودن محدوده‌ی دیافراگم باشد و شما باید با آزمایش و خطا دریابید که کدام لنز بهترین نتیجه را دارد. برای عکاسی کلوزآپ از لنزهایی استفاده کنید که محدوده‌ی دیافراگمشان حداقل f/1.8 باشد.

یکی از موضوعات جالب در مورد اکستنشن تیوبها این است که مانند هر لنز دیگری به دوربین متصل می‌شوند بنابراین شما می‌توانید هر لنزی که می‌خواهید را با آن استفاده کنید و بهترین را انتخاب نمایید. فقط توجه داشته باشید که هر چه از اکستنش تیوب های بیشتر و لنزهای بزرگتری استفاده نمایید، دوربینتان سنگین و ثابت نگه داشتنش در دست برایتان سخت تر میشود.

نتیجه گیری

همانطور که پیشتر هم اشاره کردم، روشهای موجود در این آموزش، تنها روشهای عکاسی ماکرو نبوده بلکه روش‌هایی می‌باشند که من از آن ها استفاده می کنم و معملا نیز نتیجه‌ی خوبی می‌گیرم. لنزهای ماکرو یکی از محبوبترین لنزهای من هستند، آنها شارپ و سریع بوده و برای گرفتن عکسهای پرتره عملکرد خیلی خوبی دارند. من برای اکثر عکاسی‌هایم از لنزهای ماکرو استفاده می‌کنم و به نظرم اکستنش تیوبها نیز رقابت تنگاتنگی با آن دارند.

یکی از مزایای اکستنشن تیوب‌ها این است که شما می‌توانید از آن برای لنزهای دیگر خود استفاده نمایید و این برای کسانی که نمی‌خواهند پول زیادی را صرف خریداری لنزهای مخصوص کنند، بسیار مناسب است. همچنین شما می‌توانید آنها را به صورت تکی نیز استفاده کنید تا نتیجه‌ی متفاوتی بدست آورید. شما می‌توانید از مدلهای ارزان‌تری از مدلهای اشاره شده در این مقاله استفاده کنید و همچنان نتایج بسیار خوبی را بدست آورید.

از نظر من رینگ‌های معکوس کننده برای یادگیری یک تکنیک و تجربه اولیه عکاسی ماکرو خوب است و ارزش صرف زمان و یا پول شما را ندارند. با وجودی که ارزان هستند ولی نتایج بدست آمده از آنها غیر قابل پیشبینی بوده و همچنین همیشه خطر برخورد اپتیک لنزتان به اجزای فلزی دوربین وجود دارد.

اگر شما به عکاسی ماکرو علاقه دارید یک لنز ماکرو خریداری کنید و مطمئن باشید با وجود آنها تجربه‌ی متفاوتی را از این نوع عکاسی بدست خواهید آورد. ولی اگر نمی‌خواهید خرج چندان برای این عکاسی کنید اکستنشن تیوبها می توانند انتخاب خوبی باشند.