تنظیم و درک تعادل رنگ سفیدی یا وایت بالانس در عکاسی دیجیتال نیکون

تعادل رنگ سفید (WB – White Balance) یکی از مهم‌ترین تنظیمات دوربین دیجیتال است. شاید تا به حال برایتان پیش آمده که در منزل و زیر نور لامپ های تنگستن (نور زرد) عکس بگیرید و سوژه یا عکستان زرد یا نارنجی رنگ شوند. این به دلیل تنظیم نبودن رنگ سفید دوربین پیش می آید. در ادامه شما را با دمای رنگ و تنظیمات تعدال رنگ سفید دوربینتان بیشتر آشنا می کنیم.

به منظور درک صحیح تعادل رنگ سفید باید ابتدا از مفهوم دمای رنگ (Color temperature) درک صحیحی داشته باشید. دمای رنگ یکی از خواص نور مرئی است و بر حسب کلوین (K) اندازه‌گیری می‌شود. نور‌های خنک‌تر مثل نور لامپ فلورسنت با مقدار کلوین بزرگتر نمایش داده می‌شوند (دمای رنگ بالاتر) و نور‌های گرم تر مثل نور لامپ تنگستن داخل خانه با عدد کلوین کوچکتر (دمای رنگ کمتر) مشخص می‌شوند. جدول زیر دمای رنگ‌های مختلف از منابع نوری گوناگون را به شما نشان می‌دهد.

منابع نوری مختلف باعث می شوند رنگ سفید در شرایط مختلف به رنگ‌های مختلفی دیده شود، اما مغز ما به خوبی این تغییرات را تصحیح می‌کند و به طور مثال وقتی از یک باغ آفتابی به یک اتاق تاریک وارد می‌شودیم و چراغ را روشن می‌کنیم تغییری در رنگ‌ها احساس نمی‌کنیم. با این حال به جهت اینکه رنگ‌های طبیعی‌تری داشته باشیم، لازم است به دوربین گفته شود که سوژه مورد نظر توسط چه نوع نوری روشن شده است. در سناریوی فوق اگر تنظیمات تراز سفیدی انجام نشود، در هر شرایط نوری رنگ‌های کاملا متفاوتی را نتیجه خواهیم گرفت. همانطور که از نام این تنظیمات بر می‌آید، هدف سیستم تراز سفیدی، سفید نشان دادن اجسام سفید و خنثی سازی هرگونه عامل ناخواسته که توسط منبع نوری ایجاد می‌شود است تا همه‌ی رنگ‌ها به صورتی که دیده می‌شوند ثبت شوند.

اگر شما به صورت خام (RAW) عکاسی می‌کنید، انجام تنظیمات تراز سفیدی در دوربین چندان حیاتی نیست، به این دلیل که فایل‌های خام حاوی تمامی اطلاعات لازم در عکس هستند و این تنظیمات به خوبی پس از گرفتن عکس قابل تغییر است.

با این‌حال، فایل‌های JPEG حجم بسیار کمتری را اشغال می‌کنند و با اینکه قابل ویرایش هستند، تغییرات رنگی شدید در آن ها قابل انجام نیست و در نهایت ممکن است برخی رنگ‌ها غیر طبیعی به نظر برسند و منجر به پدیده posterisation یا banding شود (برای مشاهده افکت نام آن را در جستجوگر عکس گوگل وارد نمایید).

دوربین‌های دیجیتال سیستم‌های پیشرفته تراز سفیدی دارند، اما برای حصول اطمینان از گرفتن بهترین نتیجه، باید گزینه‌های در دسترس و نحوه به دست گرفتن کنترل تراز سفیدی را به خوبی بیاموزید.

کنترل تراز سفیدی دوربین شما، کمک می‌کند تا اجسامی که سفید دیده می‌شوند در تصویر نهایی سفید باشند. منابع نوری مختلف، رنگ‌های ناخواسته مختلفی را ایجاد می‌کنند. به طور مثال نور شمع، هاله‌ای نارنجی ایجاد می‌کند در حالی‌که هوای گرگ و میش همه‌ی اجسام را آبی می‌کند.ذهن ما به طور خودکار تفاوت‌های رنگی را جبران می‌کند، و ما یک برگه‌ی سفید را همواره سفید می‌بینیم، اگرچه در زیر نور شمع و یا مهتاب باشد. اما دوربین چنین نیست و هر چیزی که در مقابلش است را ثبت می‌کند، که باعث می‌شود برخی تصاویر بسیار گرم یا سرد شوند.

هر منبع نوری، رنگ یا دمای رنگی خاص خود را دارد که از قرمز تا آبی متغیر است. شمع، غروب خورشید و نور تنگستن نوری را تولید می‌کنند که نزدیک به قرمز است (که چهره‌ای گرم به عکس می‌دهند.)، و آسمان آبی صاف، رنگ سرد آبی را تولید می‌کند. برای آشنایی بیشتر با دمای رنگ‌ها به تصویر صفحه بعد توجه فرمایید.

بنابراین کنترل تراز سفیدی، این اجازه را به ما می‌دهد تا نوع نگرش دوربین را به نورهای مختلف تغییر دهیم. با حصول اطمینان از اینکه رنگ سفید، سفید دیده می‌شود و رنگ ناخواسته‌ای در عکس موجود نیست، تمامی رنگ‌های دیگر به درستی نمایش داده می‌شوند. دوربین شما را قادر می‌سازد که با توجه به نوع شرایط نوری، تنظیمات تراز سفیدی را انجام دهید. این تنظیمات هم توسط دکمه‌ی خاص خود و هم در منوی دوربین قابل انجام است. تولید کنندگان دوربین نیکون به خوبی این مطلب را می‌دانند و به همین دلیل گستره‌ای از تنظیمات پیش فرض (preset) را برای تراز سفیدی دقیق تر طراحی کرده اند. منظور از پیش فرض همان آیکون‌های موجود در منوی تراز سفیدی است. بسته به نوع دوربینتان تعداد گزینه‌های پیش‌فرض متغیر است.

نور چگونه بر رنگ تاثیر می گذارد؟

دوربین دیجیتال رنگ‌ها را بر حسب نورهای قرمز، سبز و آبی که به حسگرش می تابند اندازه‌گیری می کند. در عکسی که در آفتاب سر ظهر گرفته می‌شود کل طیف رنگی موجود است (در نتیجه رنگ سفید به درستی ثبت می شود). در چنین شرایطی رنگ های موجود در عکس نزدیکترین حالت به رنگ های واقعی هستند. اما اگر زیر نور تنگستن یا فلورسنت عکس می گیرید حتما باید تعادل رنگ سفید را در دوربینتان تنظیم کنید که در غیر این صورت رنگ های متمایل به نارنجی یا آبی خواهید داشت.

گزینه های مختلفی برای انجام این تنظیمات در پیش روی شماست و انتخاب گزینه صحیح از بین آنها در ابتدای کار امری دشوار به نظر می‌رسد. در اغلب شرایط نوری گزینه ی تراز سفیدی اتوماتیک (AWB) به درستی رنگ‌های عکس شما را تنظیم می‌کند.

با این حال، این سیستم اتوماتیک خالی از اشتباه نیست. این گزینه در یک گستره‌ی دمایی خاص و محدود به خوبی عمل می‌کند و تلاش می‌کند که در هنگام عکاسی در داخل اتاق در شب عکس شما نارنجی نشود و در هنگام عکاسی قبل از سپیده دم عکستان آبی به نظر نرسد.

براکت گذاری (Bracketing) تراز سفیدی چه کاربردی دارد:

همانطور که می‌توانید از براکت‌گذاری اتوماتیک برای چند نوردهی مختلف استفاده کنید تا تصاویر تاریک‌تر و روشن‌تر داشته باشید، قادر هستید از تکنیک مشابه برای تنظیمات تراز سفیدی دوربین استفاده کنید. بسیاری از دوربین های دیجیتال نه تنها این امکان را به شما می‌دهند که به صورت دستی تنظیمات تراز سفیدی را تغییر دهید، بلکه می توانید چند عکس پی‌در‌پی با تنظیمات مختلف تراز سفیدی بگیرید. شما ممکن است ترجیح دهید عکس‌تان اندکی گرم‌تر یا سرتر باشد؛ توسط گزینه براکت‌گذاری تراز سفیدی (White Balance Bracketing) می‌توانید این کار را انجام دهید.

چگونه می توانم اطمینان حاصل کنم که اعمال تنظیمات تراز سفیدی، به طور مثال نور گرم دوست داشتنی در هنگام غروب آفتاب را تغییر نمی دهد؟

در مواقع خاصی شما علاقه‌ای ندارید که رنگ‌های خاصی را در عکس‌تان تصحیح کنید. در هنگام عکاسی از غروب آفتاب شما معمولا می‌خواهید هاله‌های طلایی گرم نور خورشید را در فضای عکس داشته باشید و اصلاح آن باعث می‌شود عکس‌تان سرد و بی روح شود. برای اینکه مطمثن شوید، که تنظیمات تراز سفیدی دلخواه اعمال می‌شود، بجای عکاسی با فرمت JPEG از فرمت منعطف RAW استفاده کنید. اگر با فرمت JPEG عکاسی کنید، تنظیمات تراز سفیدی در داخل دوربین بر روی عکس اعمال می‌شود. با اینکه همچنان فرصت دارید تغییرات رنگی را در نرم افزار فتوشاپ اعمال کنید، اما این کار باعث لطمه دیدن عکس‌های شما می‌شود و مقداری از کیفیت تصویر کاسته خواهد شد. عکاسی با فرمت خام این امکان را به شما می‌دهد که در هر زمانی تغییرات دلخواه رنگی را در نرم افزار Adobe Camera Raw و یا هر نرم‌افزار تبدیل فرمت خام دیگری که در دسترس است، انجام دهید. در این حالت اگر می‌خواهید عکس‌تان گرم‌تر یا سردتر شود، تنها کاری که لازم است انجام دهید، تکان دادن شاسی تنظیمات دمای عکس است. به همین سادگی!

اغلب ما عادت داریم که دوربین خود را بر روی تنظیمات تراز سفیدی اتوماتیک قرار دهیم، و با اینکه این کار در اکثر شرایط نتایج مطلوبی می دهد، اگر تون رنگی صحنه خنثی نباشد، اندکی به مشکل بر خواهیم خورد. به طور مثال اگر از غروب آفتاب در حالت تراز سفیدی اتوماتیک عکاسی کنید، با این مشکل مواجه خواهید شد که تمامی گرما و رنگ صحنه از بین خواهد رفت به این دلیل که دوربین در تلاش است تا عکس را سردتر کند. همچنین در حضور نورپردازی مصنوعی معمولا تنظیمات تراز سفیدی اتوماتیک پاسخگو نیست و باعث می‌شود نورهای ناخواسته‌ی متفاوتی ایجاد شود. دوربین‌های دیجیتال نیکون معمولا چند حالت پیش فرض تراز سفیدی دارند که در شرایط نوری خاص حالت طبیعی‌تری به عکس می‌دهند.

با این حال، نباید فراموش کنید که در شرایط نوری مختلف این پیش فرض‌ها را تغییر دهید، چرا که در غیر اینصورت دوربین در پی تصحیح رنگ ناخواسته‌ای است که وجود ندارد و این کار باعث می‌شود رنگ‌های ناخواسته‌ای به عکس شما اضافه شوند.

حالات پیش فرضی که در بالا بیان شد در بیشتر موارد به خوبی و دقیق عمل می کنند اما در بعضی از دوربین های دیجیتال امکان تنظیم دستی یا manual هم وجود دارد. این تنظیم در مدل های مختلف دوربین کمی متفاوت است اما به صورت کلی این حالت با در نظر گرفتن یک شی سفید به عنوان نمونه انجام می شود. این کار به منظور راهنمایی دوربین بوده و به آن می‌فهمانید که سفید واقعی کدام رنگ است و در نتیجه رنگ های دیگر را نیز به درستی تولید می کند. می توانید این کار را با یک کارت سفید ( یا خاکستری) که مخصوص همین کار ساخته شده انجام دهید یا در اطراف به دنبال یک جسم سفید رنگ مناسب باشید.

آموزش تراز سفیدی سفارشی یا: custom white balance

تراز سفیدی خودکار[1] برای سوژه های عمومی به خوبی جواب می دهد، اما رنگ‌های قوی می‌توانند آن را به اشتباه بیاندازند. همچنین ممکن است بسته به شرایط عکاسی شما، انتخاب از بین حالات پیشفرض تراز سفیدی (WB presets – مثل Cloudy یا Daylight) نیز دشوار باشد. در چنین شرایطی شما می‌توانید از ترازی سفیدی سفارشی (custom white balance) استفاده نمایید.

استفاده از تراز سفیدی سفارشی (تنظیم تراز سفیدی به کمک کاغذ مرجع) در بسیاری از منابع توصیه شده است. تراز سفیدی سفارشی در دوربین های نیکون Preset Manual نام دارد. از یک سوژه خاکستری یا سفید عکس بگیرید (یک تکه کاغذ یا کارت) در همان شرایط نورپردازی که سوژه تان قرار دارد و بعدا دوربین از این برای تراز کردن رنگ سفید استفاده خواهد کرد. از آنجا که این تراز سفیدی ثابت است، این تکنیک برای عکاسی در نور ثابت مناسب است، اگر نور تغیر کند، باید تمام مراحل را از اول تکرار کنید. سفارشی سازی تراز سفیدی، در زمان ویرایش عکس‌ها صرفه جویی می‌کند و همچنین شما را قادر می‌سازد تا هنگام بررسی عکس‌ها روی LCD پشت دوربین، رنگ‌ها را دقیق تر تشخیص دهید.

توجه: کارت‌های مرجع برای تنظیم تراز سفیدی قابل خریداری می‌باشند، اما همیشه می‌توانید از یک صفحه کاغذ سفید نیز استفاده نمایید.

در ادامه ابتدا روش کلی تعیین تراز سفیدی در تمامی سری دوربین های DSLR شرکت نیکون بیان و پس از آن تنظیم تراز سفیدی در سری دوربین های پیشرفته DSLR نیکون در سری های D7100، D7200، D7500، D500، D750، D800، D810 و D850 بیان می‌گردد.

حال کاغذ سفید را جلوی دوربین و در فاصله تقریبی 50 سانتی ‌متری از لنز قرار دهید. بهتر است از یک کاغذ سفید A4 استفاده کنید. توجه کنید بهتر است برای دستیابی به دقیق‌ترین رنگ‌ها، کاغذ سفید یا کارت خاکستری رنگ را جوری قرار دهید که با سوژه اصلی شرایط نورپردازی یکسانی داشته باشد. به این معنا که برای حصول بهترین نتیجه کاغذ سفید یا کارت خاکستری را جایی که سوژه قرار است قرار بگیرد قرار دهید.

حال هنگامی که در نما یاب یا LCD دوربین نگاه می‌کنید کادر تصویر خود را را با کاغذ سفید یا کارت خاکستری پُر کنید و از آن در همان جهتی که می‌خواهید عکس اصلی را بگیرید، یک تا سه عکاس بگیرید، تا زیادی یا ناکافی نوردهی صورت نگیرد، نوردهی این عکس مرجع زیاد اهمیت ندارد اما بهتر است وضعیت نورسنجی دوربین شما در وضعیت میانگین باشد و یا شاید نیاز شود که از فوکوس دستی استفاده کنید.

اکنون به منو دوربین و به بخش تنظیمات تراز سفیدی بروید و لیست تنظیمات تراز سفیدی را پیدا کنید. برای اینکار در دوربین های نیکون به پایین تنظیمات تراز سفیدی (white balance settings) بروید و Preset manual را انتخاب کنید. پس از انتخاب تراز سفیدی یکی از عکس‌های گرفته شده از کاغذ سفید یا کارت خاکستری را انتخاب کنید تا به عنوان مرجع تراز سفیدی برگزیده شود. در نیکون دوبار روی OK بزنید تا تراز سفیدی انتخاب شود، سپس به صفحه تنظیمات white balance بازگردید و Custom را از لیست انتخاب کنید.

اگر شما تمایل به تنظیم تراز سفیدی در سری دوربین‌های پیشرفته DSLR نیکون در سری های D7100، D7200، D7500، D500، D750، D800، D810 و D850 هستید به جز روش بالا می‌توانید بسیار ساده تر و یا پیشرفته تر اقدام به این کار نمائید. برای این منظور ابتدا با فشار دادن دکمه LV و تغییر نمایش تصویر از منظره‌یاب به صفحه نمایشگر دوربین و سپس با فشردن و نگه داشتن دکمه WB در سری‌های D7000 و یا در موقعیت سمت چپ دوربین و یا در بالای گردانه فرمان در دوربین‌های D500، D750، D810، D850 و سپس تغییر وضعیت به گزینه PRE₁، ابتدا دکمه‌های فشرده شده را رها نموده دوباره کمتر از یک ثانیه دکمه WB را یک بار دیگر فشار میدهیم و برای چند لحظه نگه می داریم تا گذینه PRE₁ به حالت چشمک زدن در بیاید.

اکنون کادر تصویر را بر روی کاغذ سفید و یا کارت خاکستری همانند مرحله قبل تنظیم نموده و سپس کلید OK که معادل گذینه Measure است را فشار می‌دهیم تا پیغام Data acquired به نمایش در آید. همزمان با نمایش پیغان Data acquired بر روی صفحه نمایش بالای دوربین کلمه Good نمایش داده می شود. اکنون تصحیح تراز سفیدی انجام گردید.

از این تکنیک می‌توانید جهت تنظیم سریع تراز سفیدی تا 6 موقعیت در مراسم عروسی‌ها و سایر موقعیت‌ها استفاده کنید. به عبارت دیگیر شما مثلا می‌توانید شش نقطه در یک سالن که محل برگذاری مراسم جشن عروسی است تراز سفیدی را انجام و بر روی دوربین زخیره نمائید و هر زمان که در هر کدام از موقعیت‌های سالن قرار گرفتید چه به صورت دستی یا با فعال کردن GPS در دوربین به سرعت تنظیمات را فراخانی نموده و اقدام به ثبت بهترین تصاویر را نمائید. این تکنیک تنها در دوربین‌های شرکت نیکون موجود است و سایر برندها فاقد آن هستند.

اکنون دوربین شما اصلاح تراز سفیدی را نسبت به عکس انتخاب شده توسط شما بر روی تمامی عکس‌های جدیدی که می‌گیرید اعمال و سپس بر روی دوربین شما زخیره می‌کند.

آموزش تصحیح تراز سفیدی فایل های Raw و حذف ته رنگ ها با استفاده از Adobe Camera Raw

در این مطلب کوتاه به شما عزیزان آموزش خواهیم داد که چگونه با استفاده از ویرایشگر Adobe Camera Raw فتوشاپ به سرعت تراز سفیدی عکس خامتان را تصحیح کنید و ته رنگ های ناخواسته را از عکستان حذف نمایید.

منابع نوری مختلف، دماهای رنگی متفاوتی نیز دارند: به بیان ساده نور خوشید سرد و آبی و نور داخلی، گرم و زرد/ نارنجی است.

سیستم‌ تراز سفیدی دوربین DSLR شما به‌گونه ای طراحی شده است که رنگ های دمایی مختلف را جبران کند، بدین ترتیب رنگ سفید، سفید دیده می شود و رنگ های دیگر نیز به صورت صحیح نمایش داده می شوند در اغلب موارد این سیستم به خوبی عمل می کند اما اگر تراز سفیدی خودکار در نورپردازی خاصی، به درستی عمل نکند و یا اگر پیش فرض تراز سفیدی نامناسبی را انتخاب کنید، عکس شما دارای ته رنگ های (colour cast یا tint) ناخواسته خواهد شد.

اگر با فرمت raw عکاسی می کنید، تصحیح نرم افزاری تراز سفیدی عکس هایتان ساده خواهد بود. این کار را می توانید با استفاده از ابزارهای White Balance در Adobe Camera Raw انجام دهید. منوی White Balance به شما این اجازه را می دهد که پس از عکاسی، تراز سفیدی دیگری را برای عکستان انتخاب کنید. مانند پیش فرض های موجود در دوربینتان مثلDaylight،Cloudy و.Tungste همچنین قادر خواهید بود بر روی قسمتی از عکس که سفید یا خاکستری است کلیک کنید تا نرم افزار هرگونه ته رنگ را در آن تن ها خنثی کند و مابقی رنگ ها را به همین ترتیب در عکس تصحیح کند. بهتر است نگاهی به جزئیات بیاندازیم….

عکس نمونه را که به صورت RAW و یا همان تصویر با پسوند NEF (در دوربین‌های شرکت نیکون) را در Camera RAW باز کنید. رنگ پوست سوژه در عکس تا حدودی نارنجی شده است. پس ضروری است برای طبیعی تر شدن جلوه عکس، دمای رنگی آن را مقداری سردتر کنیم. کار را با انتخاب پیش فرض های مختلف آغاز کنید؛ یکی از آن ها معمولاً نتیجه نزدیکی به هدف شما ایجاد می کند و در عکس ما،Auto نتیجه مناسبی در کاهش ته رنگ نارنجی ایجاد می کند.

پیش فرض Auto دمای رنگی را از ۵۲۰۰ به ۳۶۵۰ درجه کلوین کاهش داده است. اکنون حالت پوست طبیعی‌تر شده، اما به طور کلی تصویر حالت سردی به خود گرفته است، در حالی که عکس در محیط آفتابی پاییزی گرفته شده است. با حرکت دادن اسلایدر دما (Temperature) به سمت راست این مقدار را بر روی ۴۵۰۰ (کمی گرم تر) قرار می دهیم و رنگ ها را تصحیح می کنیم: حالت پوست خوب به نظر می رسد، همچنین رنگ قرمز و زرد در شاخ و برگ های پس زمینه تقویت شده اند.

کلید Alt را نگه داشته و بر روی Reset کلید کنید تا تنظیمات انجام شده را لغو کرده و عکس را به حالت اولیه برگردانید. در اینجا می خواهیم ابزار تراز سفیدی (White Balance tool) را امتحان کنیم. اگر رنگی در عکستان موجود است که می دانید باید سفیدی یا خاکستری روشن باشد، این ابزار شما را قادر می سازد تا تنظیمات تراز سفیدی را با کلیک کردن بر روی این ناحیه با دقت مناسبی انجام دهید. اگر کارت تراز سفیدی در عکستان بکار گرفته‌اید، می توانید از آن استفاده کنید.

در عکس های پرتره سفیدی چشم سوژه هدف ایده آلی برای ابزار تراز سفیدی است (اگر از نقاط بیش‌ازحد نوردهی شده در عکس برای این کار استفاده کنید، این ابزار به درستی کار نخواهد کرد، چرا که این نقاط حاوی هیچ اطلاعات رنگی ای نیستند) بر روی یکی از چشمان سوژه کلیک کنید تا سفید شوند- مانند حالت قبلی، پس از انجام این کار تمامی رنگ های عکس تغییر خواهند کرد. بر روی Done کلیک کنید تا تنظیمات فایل Raw به روز شوند و عکس را ببندید.

شما می توانید با استفاده از اسلایدر Temperature تعادل عکس هایی را که در آفتاب یا زیر نور تنگستن گرفته شده‌اند را بهبود دهید. اسلایدر Tint نیز برای عکس هایی که زیر نور فلوئورسنت یا منابع نور مصنوعی غیر تنگستن گرفته شده، استفاده می شود که اغلب ته رنگ های ارغوانی یا سبز دارند.